Πως η καναδική μεταλλευτική εταιρία Eldorado Gold καταστρέφει το περιβάλλον και την οικονομία της Ελλάδας αποφεύγοντας να πληρώσει φόρους χρησιμοποιώντας ολλανδικές εταιρίες-θυρίδες
Το ρεπορτάζ βασίζεται στην έκθεση «Ό,τι γυαλίζει δεν είναι χρυσός» (Fool’s Gold) της SOMO για τις δομές φοροαποφυγής της Eldorado Gold και τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία της Ελλάδας.
Η ζημιά που προκάλεσε η Eldorado Gold στην Ελλάδα
«Το εξορυκτικό έργο είναι τεράστιο. Το σχέδιό τους περιλαμβάνει την καταστροφή τριών χωριών: Μεγάλη Παναγιά, Γιομάτη και Παλαιοχώρι. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 5000 άνθρωποι θα πρέπει να απομακρυνθούν. Η νέα άδεια που έχει εγκριθεί από την κυβέρνηση δεν αναφέρει καν τα χωριά. Είναι σα να μην υπήρξαν ποτέ»
Πηγή, κάτοικος της Μεγάλης Παναγιάς
Ηλεκτροφόρα σύρματα, σημεία ελέγχου, ιδιωτικοί υπάλληλοι ασφαλείας και κάμερες παρακολούθησης τοποθετημένες σε όλους τους λόφους παρακολουθούν την βόρεια Ελλάδα στην περιοχή της Χαλκιδικής εδώ και πάνω από ένα χρόνο. Αυτές οι περιοχές είναι καλυμμένες από ένα αρχέγονο δάσος από υπεραιωνόβιες βελανιδιές και οξιές.
Τα τελευταία δύο χρόνια η καναδική μεταλλευτική εταιρία Eldorado Gold έχει αποψιλώσει μια μεγάλη περιοχή του αρχαίου δάσους προκειμένου να χτίσει το πρώτο και μεγαλύτερο open-pit και υπόγειο ορυχείο χρυσού στην Ελλάδα. Το τεράστιο έργο περιλαμβάνει επίσης ένα εργοστάσιο επεξεργασίας χαλκού-χρυσού , δύο επιπλέον υπόγεια ορυχεία και πολλές χωματερές απόρριψης με τοίχους 150 μέτρων προκειμένου να αποτραπεί τα τοξικά απόβλητα να έρθουν σε επαφή με τα νερά που κατεβαίνουν από το βουνό.
Ανεξάρτητες επιστημονικές έρευνες προβλέπουν ότι το ορυχείο χρυσού –αρχικά περίπου 1 χιλιομέτρου βάθους και διαμέτρου- θα προκαλέσει μη αναστρέψιμη και μόνιμη ζημιά στο περιβάλλον. Η διάβρωση του εδάφους, οι πλημμύρες, η εξάντληση του νερού καθώς και η μόλυνση του αέρα και των υπόγειων υδάτων από βαριά μέταλλα και αμίαντο θα καταστρέψουν οριστικά τη βιοποικιλότητα της περιοχής και για αυτό συνιστούν σοβαρή απειλή για την υγεία των ανθρώπων.
Η ζημιά που προκαλεί η Eldorado Gold Ηλεκτροφόρα σύρματα, οπλισμένοι φρουροί σε σημεία ελέγχου και κάμερες παρακολούθησης στους λόφους της Χαλκιδικής, που μέχρι πέρυσι καλυπτόταν από βελανιδιές και οξιές 400 ετών © Φωτογραφία από τον Νίκο Πηλό
Το αρχέγονο δάσος στις Σκουριές αποτελεί φυσική υδροφόρα και κύρια πηγή γλυκού νερού για ολόκληρη την περιοχή και εξυπηρετεί 16 χωριά. Η περιοχή έχει ποικίλο και ευαίσθητο οικοσύστημα και είναι διάσημη για το ντόπιο της μέλι, την αλιεία της και τις αμμώδεις παραλίες της.
Στην περιοχή με τις παρθένες αμμώδεις παρλίες η ακτογραμμή κοντά στην Eldorado Gold στο ορυχείο στο Στρατώνι είναι πλέον κλειστή για κολύμπι ή ψάρεμα ήδη από τη δεκαετία του 80 λόγω των τοξικών αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, ενώ τα υπόγεια ύδατα είναι μολυσμένα με οξέα αλλά και με βαρέα μέταλλα.
Οι ντόπιοι στη Χαλκιδική και τη Θράκη, όπου η Eldorado κατέχει άλλα δύο ορυχεία, έχουν εναντιωθεί στην εξόρυξη στην περιοχή εδώ και δύο δεκαετίες. Οι ντόπιοι γνωρίζουν ότι τα διαφημιζόμενα ως οφέλη της εξόρυξης δεν είναι δυνατό να υπερτερούν σε σχέση με τις απώλειες. Λένε ότι τα ορυχεία θα θέσουν σε κίνδυνο τις ζωές των κατοίκων μέσω της μόλυνσης και της ρύπανσης ενώ θα καταστρέψουν και τις τοπικές κοινωνίες που σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από τον τουρισμό, την μικρής κλίμακας γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία.
Διαμαρτυρίες, δικαστικές υποθέσεις και διαδηλώσεις κατά του μεταλλείου στις Σκουριές γίνονται συνέχεια ενώ συχνά οι η κατάσταση ξέφυγε από τον έλεγχο. Οι ντόπιοι χωρικοί που αγωνίζονται να κρατήσουν τα σπίτια τους έχουν διωχθεί, πυροβοληθεί με σφαίρες από καουτσούκ, έχουν δεχτεί δακρυγόνα και χειροβομβίδες κρότου-λάμψης από ολόκληρες στρατιές αστυνομικών. Πολλοί διαδηλωτές έχουν φυλακιστεί, έχουν εξαναγκαστεί αν δώσουν δείγματα DNA ενώ κάποιοι από αυτούς δικάζονται με την κατηγορία της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση.
Έλληνες βουλευτές έχουν παρουσιάσει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Eldorado Gold επιδοτεί την τοπική αστυνομία προκειμένου οι αστυνόμοι να λειτουργούν ως ιδιωτικοί φύλακες της εταιρίας. Η Διεθνής Αμνηστία κατάγγειλε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων το 2013 από την ελληνική κυβέρνηση για την βίαιη αστυνομική καταστολή και την ποινικοποίηση του τοπικού κινήματος αντίστασης.
Διαμαρτυρία | Οι ντόπιοι διαμαρτύρονται ενάντια στην Eldorado Gold και στις εργασίες εξόρυξης © Φωτογραφία: Νίκος Πηλός
Πως η Eldorado Gold φοροαποφεύγει μέσω ολλανδικών θυρίδων
«Στο σημερινό διεθνές φορολογικό περιβάλλον, το καθεστώς για εταιρείες συμμετοχών στην Ολλανδία εξακολουθεί να είναι το πλέον δημοφιλές καθεστώς συμμετοχών στον κόσμο. Ο κύριος λόγος γι’ αυτήν την δημοφιλία είναι η χαμηλή φορολόγηση (συνήθως 0% φορολογία), η ευελιξία του Ολλανδικού εταιρικού και φορολογικού δικαίου και το σχετικά χαμηλό κόστος ίδρυσης και ετήσιας συντήρησης.»
Tax Consultants International
Στη διεύθυνση Barbara Strozzilaan 101 στα προάστια του Άμστερνταμ υπάρχει ένα γραμματοκιβώτιο στον τοίχο ενός κτιρίου γραφείων . Αυτό το γραμματοκιβώτιο το χρησιμοποιούν περισσότερες από 70 διεθνείς εταιρίες. Εταιρίες-θυρίδες ονομάζονται οι Ολλανδικές εταιρίες που δεν είναι τίποτα άλλο από μια διεύθυνση, χωρίς καμία πραγματική ή εμπορική δραστηριότητα. Χρησιμοποιούνται κυρίως για να μεταφέρονται χρήματα εντός των εταιριών σε χώρες με μικρότερους φορολογικούς συντελεστές. 12 από τις 70 εταιρίες-θυρίες που βρίσκονται στην συγκεκριμένη διεύθυνση ανήκουν στην Eldorado Gold. Όλες αυτές οι εταιρίες έχουν συνολική αξία ενεργητικού κεφαλαίου περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Με τη βοήθεια Ολλανδών φοροτεχνικών εμπειρογνωμόνων η Eldorado Gold έστησε το 2012 ένα περίπλοκο σύστημα εσωτερικού δανεισμού της εταιρίας μεταξύ των επιχειρήσεων στην Ελλάδα, τις θυρίδες στην Ολλανδία και ενός γραφείου στον φορολογικό παράδεισο στα νησιά Μπαρμπάντος. Η θυγατρική Ελληνικός Χρυσός ΑΕ χρηματοδοτεί τις δραστηριότητές της με τη έκδοση ομολόγων που αγοράζονται εξολοκλήρου από τις Ολλανδικές εταιρίες θυρίδες. Οι Ολλανδικές εταιρίες με τη σειρά τους χρηματοδοτούνται με δάνεια από την εταιρία της Eldorado Gold με έδρα τα νησιά Μπαρμπάντος. Με αυτό τον τρόπο τα κεφάλαια κινούνται από την Ελλάδα στην Ολλανδία και από εκεί στα Μπαρμπάντος μένοντας ουσιαστικά αφορολόγητα.
Περισσότερα εδώ